Pazarlama etiği, bir işletmenin faaliyetlerini gerçekleştirirken kendisine rehber edindiği, kendi çıkarlarının yanında toplumun etik ve ahlaki değerlerini de göz önünde bulundurduğu ahlaki ilkelerden oluşur. Bu ilkeler, vatandaşların haklarına saygı duymakla beraber beklentilerini de karşılamaya yönelik olmalıdır. En önemlisi, o şirketin güvenilirliği açısından bir şirketin ilkeleri dürüstlüğü esas almalıdır, ancak bu sayede uzun vadeli müşteriler kazanılabilir.

Pazarlama Etiğinin Önemi Neden Bu Kadar Büyük? 

Pazarlama, işletmelerle toplumu buluşturan araçtır diyebiliriz. Bir şirketin pazarlaması ne kadar iyiyse o şirketin müşterileri de o doğrultuda uzun süreli ve fazla olur. Bir şirketin amacı , sadece müşteri kazanmak ve kar elde etmek olmamalı, topluma en fazla faydayı kazandıracak şekilde etik ve ahlaki değerler korunmalı yoksa bir süreden sonra kazanılan müşteriler sadece kısa vadede yarar sağlayacaktır.

Pazarlama Etiği İlkeleri Nelerdir? Hedef Kitlenizle İlişkilerinizde Pazarlama Etiği Nasıl Rol Oynar?

Tüketici haklarının korunabilmesi açısından pazarlama etiğinin en önemlisi ‘dürüstlük’tür. Bir şirket, pazarladığı ürün veya hizmetin faydalarının yanı sıra potansiyel zararlarını da dürüst bir şekilde belirtmelidir. O ürün veya hizmet ile ilgili müşterilerin tam anlamıyla bilgi sahibi olmaları gerekir. Şirketin müşterilerinin veri gizliliğini koruması da çok önemlidir. Aynı zamanda şirketler, yürürlükteki yasa ve yönetmeliklere uygun bir şekilde pazarlama faaliyetlerini gerçekleştirmelidir. Şeffaflık da olması gereken bir diğer ilkedir. Bir şirket üretim, dağıtım ve pazarlama süreçlerini müşterileriyle şeffaf bir şekilde paylaşabilmeli ve müşterinin sorduğu sorulara yanıt verebilmelidir. Bir şirket sosyal sorumluluklarına karşı duyarlı olmalıdır, toplumdaki kriz anlarında halka destek olabilmelidir. Son olarak da şirketin sorumlulukları olduğu gibi çalışanlarının da bireysel olarak toplumun çıkarına uygun olarak hareket etmeleri gerekir.

Pazarlama Etiği ve Sosyal Medya: Şirketlerin Yapması ve Yapmaması Gerekenler 

Tüketici haklarının korunabilmesi açısından pazarlama etiğinin en önemlisi ‘dürüstlük’tür. Bir şirket, pazarladığı ürün veya hizmetin faydalarının yanı sıra potansiyel zararlarını da dürüst bir şekilde belirtmelidir. O ürün veya hizmet ile ilgili müşterilerin tam anlamıyla bilgi sahibi olmaları gerekir. Şirketin müşterilerinin veri gizliliğini koruması da çok önemlidir. Aynı zamanda şirketler, yürürlükteki yasa ve yönetmeliklere uygun bir şekilde pazarlama faaliyetlerini gerçekleştirmelidir. Şeffaflık da olması gereken bir diğer ilkedir. Bir şirket üretim, dağıtım ve pazarlama süreçlerini müşterileriyle şeffaf bir şekilde paylaşabilmeli ve müşterinin sorduğu sorulara yanıt verebilmelidir. Bir şirket sosyal sorumluluklarına karşı duyarlı olmalıdır, toplumdaki kriz anlarında halka destek olabilmelidir. Son olarak da şirketin sorumlulukları olduğu gibi çalışanlarının da bireysel olarak toplumun çıkarına uygun olarak hareket etmeleri gerekir.

Etik Olmayan Pazarlama Örnekleri ve Sonuçları Nelerdir?

Etik olmayan pazarlamaya örnek olarak verilerin abartıldığı, kişisel verilerin ticari amaçlarla kullanıldığı , ırkçı, fiyatlandırma hakkında yanlış bilgi verilen, sosyal olayların istismar edildiği veya kışkırtıcı reklam veya kampanyalar örnek verilebilir. Örneğin Şubat ayında yaşanan ülkemizdeki deprem sürecinde pazarlama etiğinin önemini daha iyi kavradık. Pek çok inşaat firmasının abartılı derecede son derece güvenli ve kaliteli malzemeler kullandığını gösteren reklamlar, görseller ve videolarını görüyoruz. Fakat, daha sonradan sadece kar elde edebilmek adına ucuz malzemeler kullandıklarını öğrendik ve bunun da binlerce cana mal olduğunu gördük. Bu durum o inşaat şirketlerinin itibarlarına çok büyük zarar verdi ve müşterileriyle olan güvenilir ilişkilerini zedelediler. Bu yüzden şirketlerin sosyal sorumlulukları olduğunu da unutmamaları gerekiyor.

Pazarlama Etiği ve Marka İmajı: Şirketlerin İtibarlarını Nasıl Koruyabilirler? 

Bir şirket markasının imajını korumak ve yüceltmek istiyorsa markasının güvenilirliğini en üst düzeyde tutmalıdır, müşteri memnuniyetini ön planda tutmalıdır ve kar amacı güderken toplumun da faydasına tutumlar sergilemelidir. Müşterilerine karşı duyarlı olmalıdır, olası problem veya şikayetlerinde onlara destek olmalıdır. Haksız rekabet yapılmamalıdır. Saygı ve ahlak kuralları çerçevesinde hareket etmelidir. Hem şirket içinde hem de şirket dışında adaletli olunmalı.

Pazarlama Etiği ve Rekabet: Şirketlerin Etik Olmayan Rekabet Uygulamalarına Karşı Nasıl Mücadele Edebilirler? 

Türk Ticaret Kanunu’nda (“TTK”), haksız rekabet kısaca “rakipler arasında veya tedarik edenlerle müşteriler arasındaki ilişkileri etkileyen aldatıcı veya diğer şekillerdeki dürüstlük kurallarına aykırı davranışlar ile ticarî uygulamalar” olarak tanımlanmıştır. (https://gulachukuk.gen.tr/internet-ortami-ve-sosyal-medya-uzerinde-haksiz-rekabet/) Bir şirketin başka bir şirket hakkında karalayıcı kampanyalar yapması, aşağılayıcı veya yalan bilgiler içeren reklam kampanyaları yapması ya da müşterileri baskılayıcı pazarlama yöntemleri kullanarak karar vermeye zorlamak haksız rekabete örnek gösterilebilir. Bu yüzden bir şirket üretimden pazarlamaya her aşamasında dürüstlüğü ilke edinmelidir. Kışkırtıcı rakiplerine aldanmamalı, güvenilir duruşunu bozmamalıdır. Aynı zamanda başka bir şirkete veya şahısa ait hiçbir içeriği kopyalamamalıdır, özgün olmalıdır.

Pazarlama Etiği ve Tüketiciler: Şirketlerin Tüketicilere Karşı Sorumlulukları Nelerdir? 

Şirketlerin tüketicilerine karşı sorumluluklarının başında onlara dürüst olmak vardır. Ürettikleri ürün veya sağladıkları hizmetleri tüm yönleriyle tüketicilerle paylaşmalılardır. Olası soru veya şikayetlerinde onların memnuniyetini sağlamalılardır. Anlaşmalı olduğu kuruluşları, şirket geçmişini ve misyonunu tüketicilerle paylaşabilmelidir. Kendisine gelen olumlu yorumların dışında negatif değerlendirmeleri de açıkça paylaşabilmelidir. Toplumun hem mental hem fiziksel sağlığını riske atmamaları ve bu doğrultuda ürün veya hizmetlerinin güvenilirliğini test etmiş olmaları gerekmektedir. Tüketicilerin veri gizliliği korunmalıdır, kişisel bilgileri hiçbir şekilde kullanılmamalı, gizli tutulmalıdır.

Pazarlama Etiği ve Kültürel Farklılıklar: Şirketler Kültürel Duyarlılıklarını Nasıl Koruyabilirler?

Türkiye, pek çok kültürü bünyesinde barındıran bir ülke olduğu için , Türkiye’de bulunan şirketlerin ayrıştırıcı pazarlama faaliyetlerinden uzak durmaları gerekiyor. Müşterilerine karşı saygılı, empatili ve iyi niyetli bir tutum sergilemeleri ve onların kültürlerine saygı duyduklarını göstermeleri gerekiyor. Tüketicilerinin onlara güvenmelerini sağlamaları için sosyal konularda da topluma karşı duyarlı olmalı, kültürler arası farkları anlamalıdır. Şirketin benimsediği güçlü bir etik kültürü oluşturulmalıdır.

Referanslar:

 (2021, December 14). Marketing Ethics: Meaning, Importance, and Examples. InviteReferrals. Retrieved March 20, 2023, from https://www.invitereferrals.com/blog/marketing-ethics/

Indeed Editorial Team (2022, June 25). What Are Marketing Ethics? (With Principles and Examples). Indeed. Retrieved March 20, 2023, from https://www.indeed.com/career-advice/career-development/marketing-ethics#:~:text=Marketing%20ethics%20are%20a%20set,desires%20and%20expectations%20of%20consumers.

https://gulachukuk.gen.tr/internet-ortami-ve-sosyal-medya-uzerinde-haksiz-rekabet/

https://www.ticaretkanunu.net/ttk-madde-55/