Buycott Nedir?
Günümüz pazarlarında insanlar tüketici olarak sahip oldukları gücün farkındadır. Satın alma ya da satın almama hareketi tüketicinin sahip olduğu bir güçtür. Tüketici bu gücü istediği doğrultuda kullanmakta özgürdür. Tüketicilerin haklarının farkında olup satın alma ya da almama gücünü kullanmalarına tüketici aktivizmi denir. Tüketicilerin haklarını rutinlerinin dışına çıkarak bir ürünü satın almama yönünde kullanmalarına boykot denir. Peki ya tüketici bir ürün ve markaya yönelik hoşnutluğunu ya da bu markayı desteklediğini nasıl belirtebilir? Tüketici satın alma davranışları ile bunu gösterebilir. Buycott tüketicilerin rutinlerinin dışında gösterdikleri satın alma davranışıdır. Bu satın alma davranışı bir işletmeye karşı hoşnutluk göstermek için yapılır. Yani buycott tüketici aktivizminin destekleyici etkilere sahip olan bir hareketidir.
Buycott Kelimesi Nereden Gelir?
Tüketiciler harcama rutinlerinin dışına çıkarak yaptıkları bir markayı satın almama davranışı gösterebilirler. Aynı şekilde harcama rutinlerinin dışına çıkarak bir markayı satın alma davranışı da gösterebilirler. Tüketicilerin bir markayı veya işletmeyi çeşitli sebeplerden desteklemek için yapacakları bu davranış nispeten yeni bir durumdur. Bu durum literatüre 2009’da ‘buycott’ olarak girmiştir. O zamandan beri günlük hayatımıza da yeni girmeye başlayan ve bu satın alma davranışını ifade eden ‘buycott’ davranışıdır.
Boykot kelimesinin İngilizce karşılığı olan “boycott” kelimesinden gelir. Kelimenin içinde bir harf değiştirilmesiyle ‘satın alma’ anlamı kazandırılarak türetilen yeni bir kelimedir. Böylelikle satın almama anlamı olan “boycott”, satın alma anlamı olan “buycott” olmuştur. Buycott günümüzde tüketici aktivizminde git gide yaygınlaşan bir kavram haline gelmektedir.
Tüketiciler neden buycott organize eder?
Buycott tüketicilerin günlük harcama rutinlerinin dışında bir markayı desteklemek için yaptıkları bir davranıştır. İşletmenin politikalarına katıldıklarını belirtmek amacı ile yapılır. Buycott davranışı sadece markadan arada sırada alışveriş yapmak değildir. İşletmenin politikalarını gördüğünü belirtmek ve bu politikaları takdir etmektir. Tüketicilerin özellikle takdir ettikleri politikaları desteklemek amacıyla normalin dışında yapılan bir davranıştır.
Kısaca buycott sadece bir satın alma davranışı değil bilinçli verilen bir karardır. Bu kararın motive edicisi ise işletmenin politikalarıdır. Buycottlar tüketiciler tarafından olumlu görülen bu politikaların yaygınlaşmasını amaçlamak için yapılır. Politikaları sayesinde takdir edilen bir işletmeyi farklı işletmeler de övgü için takip edebilirler. Bu sayede olumlu politika yaygınlaşmış ve tüketiciler pazarda istedikleri yönde olumlu bir değişim yaratmış olurlar.
Buycottları neler motive eder?
Boykot davranışı kınamak ya da hoşnutsuzluğu belirtmek için yapılan bir davranıştır. Tam tersi olan buycott davranışı ise takdir etmek ve beğenilen tutumları belirtmek için yapılan bir davranıştır. Tüketici protestoları günümüzde sosyal kanallardan duyurularak büyük tepkiler toplayabilmektedir. Bu toplu sergilenen davranışların işletmeler üzerinde büyük etkileri vardır. Bu yüzden buycott davranışının gösterildiği şirketlerin toplum gözünde isimleri yükselmiş ve satışlarında bir artış olmuştur.
Boykot edilen şirketlerin sosyal, çevresel ve etik konularda politikaları toplumda kabul görmemiştir. Buycott edilen işletmelerde ise azınlık grupları destekleyen, çevreci ve çalışan haklarını savunan politikaların olduğu gözlenmiştir. Yani tüketiciler tarafından olumlu karşılanan politikalar desteklenmiştir. Buycottları da bu olumlu politikalar motive etmektedir. Olumlu politikaları gören tüketiciler bu politikayı uygulayan işletmeyi günlük hayatlarına almaya daha yatkındırlar. Buycott motivasyonlarının ana çıkış noktası da budur.
Başarılı Buycott Organizasyonları
Dünya genelinde buycott örneklerini özellikle 45. Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Donald Trump döneminde görebiliriz. Birleşik Devletler Trump başkanlığında sosyal ve politik anlamda karışık bir dönem geçirmiştir. Bu süreç boyunca Birleşik Devletler’de pek çok boykot ve buycott faaliyetine şahit olunmuştur. Bu dönemde pek çok dikkat çeken buycott örnekleri vardır. Bunlardan bir tanesinin dünya çapında tanınmış bir spor giyim markası olan Nike için yapılmıştır. Bu buycott faaliyeti Birleşik Devletler gündeminde çok dikkat çekmiştir. Nike markası, Trump destekçileri tarafından işletmenin politik görüşleri sebebiyle boykot edilmek istenmiştir. Nike markası tüketici kitlesinin sosyal medya üzerinden bir araya gelmiştir. Trump destekçilerine karşı Nike için bir buycott aktivitesi düzenlemişlerdir. Bu organizasyon hem geleneksel hem de çevrimiçi sosyal medya kanallarında gündem olmuştur. Politik bir tartışma havası da alan bu aktiviteye pek çok insan katılmıştır. Böylelikle tüketici kitlesi tarafından destek gören Nike markasının borsada hisse değerleri ve satışları artmıştır.
Sonuç
Tam anlamıyla zıttı olan boykot kadar bilinmiş olamasa da buycott giderek yaygınlaşmaktadır. Bir tüketici aktivizmi türü olan buycott davranışı, tüketicinin bir işletmeyi desteklemek için rutini dışında satın almasına verilen isim halini aldı. Buycott davranışı hayatımıza yakın bir gelecekte giriş yapmıştır. Medyanın aktif kullanılması, artan alım gücü ve bilinçli tüketicilerle yaygınlaşmıştır. Tüketici aktivizmi ile 2009 yılında literatüre yeni giren bu kelimenin uzun yıllar boyunca konuşulması kaçınılmazdır.
Hazal Taşdemir
Kaynaklar :
https://www.academia.edu/1497004/Critical_Consumption_Boycotting_and_Buycotting_in_Europe
https://journals.sagepub.com/doi/pdf/10.1177/2053168017738632
https://en.grenoble-em.com/news-could-buycotting-be-new-boycotting
https://orge.medium.com/why-buycott-is-the-new-form-of-political-activism-a85a746756e3
https://www.wordsense.eu/buycott/