Stratejik düşünme, uzun vadeli hedeflerinize ulaşmak için bir plan geliştirme sürecidir. Bu süreç, hedeflerinizi belirlemeyi, alternatifleri değerlendirmeyi, analiz yapmayı ve bir plan oluşturmayı içerir. Stratejik düşünme, hem kişisel hem de profesyonel yaşamınızda size yardımcı olabilir. Örneğin, kariyerinizde ilerlemek istiyorsanız, stratejik düşünme becerilerinizi kullanarak hedeflerinize ulaşmak için bir plan geliştirebilirsiniz. Ya da bir girişimciyseniz, stratejik düşünme becerilerinizi kullanarak işinizi büyütmek için bir plan geliştirebilirsiniz.
Stratejik düşünme becerilerinizi geliştirmek için analitik düşünme, eleştirel düşünme ve problem çözme gibi anahtar becerileri geliştirmeniz gerekir. Analitik düşünme, bilgi toplamak, analiz etmek ve anlamlandırmak için kullanılan bir süreçtir. Stratejik düşünme sürecinde, analitik düşünme becerilerinizi kullanarak mevcut durumunuzu ve hedeflerinize ulaşmak için kullanabileceğiniz alternatifleri değerlendirebilirsiniz. Eleştirel düşünme, bilgileri değerlendirmek ve doğruluk, güvenilirlik ve önem açısından karar vermek için kullanılan bir süreçtir. Stratejik düşünme sürecinde, eleştirel düşünme becerilerinizi kullanarak alternatiflerin risklerini ve olasılıklarını değerlendirebilirsiniz. Problem çözme, bir sorunu tanımlamak, çözümler üretmek ve en iyi çözümü uygulamak için kullanılan bir süreçtir. Stratejik düşünme sürecinde, problem çözme becerilerinizi kullanarak karşınıza çıkabilecek sorunları tanımlayabilir ve çözümler üretebilirsiniz.
Gelin şimdi stratejik düşünme becerilerinizi geliştirebilmeniz için yapabileceklerinize 5 adımda göz atalım:
Adım 1: Stratejik Düşünme İçin Hedef Belirleme ve Analiz Yapma
Hedef belirlemek için, öncelikle kendinize “Ben ne istiyorum? ” Diye sormalı ve ne istediğinizi hayal etmelisiniz. Hedef belirleme, stratejik düşünmede çok önemlidir, hedefinizi doğru belirleyemezseniz varmak istediğiniz yere ulaşamayabilirsiniz veya ulaşmanız daha fazla zaman alır. Hedef belirlemek kolay değildir, amacınıza hitap ettiğinden emin olmak için kendinize doğru soruları sormalısınız. Belirlediğiniz hedef ve alacağınız sonuç birbiriyle aynı doğrultuda olmalı. Buradaki en önemli soru “neden” ve “ne için” sorularıdır. Neden ve ne için bu hedefi belirlediniz? Ulaşmak istediğiniz nokta için doğru yolda mısınız? Büyük resmi görebilmeniz ve kendinize dışarıdan bakabilmeniz, hedefinizi belirlemede önemli olacaktır.
Adım 2: Alternatif Senaryoların Oluşturulması
Bir hedefe ilerlemenin pek çok yolu ve her birinin de ayrı ayrı zorlukları vardır. Hedefinizi doğru bir şekilde belirlediyseniz, hedefinize ulaşabilmek için alternatif yollar geliştirmelisiniz. Hedefinize ulaşabileceğiniz pek çok yol olabilir, bunlardan en uygununu belirlemelisiniz. Ana seçiminiz sizi hedefe ulaştıramayabilir bu yüzden mutlaka yedek planlarınız da olmalı. Etkili bir strateji oluşturabilmek için, iletişim becerilerinizin de güçlü olması gerekir, fikirlerinizi etkili bir şekilde paylaşabilmeniz, problem çözebilme yeteneğinizi geliştirmeniz ve ekibinizle uyumlu çalışabilmeniz gerekir.
Adım 3: Risk Değerlendirmesi ve Stratejik Seçim
Risk değerlendirmesi ve stratejik seçim, işletmelerin başarılı olmaları için önemli adımlardır. İşletmelerin karşılaşabilecekleri riskleri tanımlayarak, bunları değerlendirerek ve uygun stratejileri seçerek başarılı bir şekilde yönetmeleri gerekir. Büyük küçük fark etmez, her planın kendine göre riskleri vardır.Bu risklerle karşılaştığınızda neler yapabilirsiniz, olası çözümler üretmelisiniz. Olası negatif senaryoları önceden belirleyebilmeli ve bunları nasıl çözebileceğinize dair öngörülü olmalısınız. Risklerin belirlenmesi ve değerlendirilmesi, işletmenin zayıf noktalarını ve karşılaşabileceği potansiyel tehlikeleri anlamasını sağlar.
Stratejik seçim ise, bir işletmenin hedefleri ve mevcut durumu göz önünde bulundurulup ona en uygun olan ve başarı getirebilecek stratejileri belirleme sürecidir. İşletme, stratejik seçimleri yaparken riskleri minimize etmeyi hedefleyebileceği gibi, risk almaya daha yatkın stratejileri de benimseyebilir.
Özetle, bir işletmenin başarılı olabilmesi için risk değerlendirmesi ve stratejik seçim süreçlerini bir arada yürütmesi gerekir.
Adım 4: Stratejik Düşünme İçin Uygulama ve İzleme
Alternatif senaryolarınızı oluşturduktan ve olası riskleri değerlendirdikten sonra, sizi hedefinize götürücek olan planı belirlemeli ve uygulamaya geçmelisiniz. Bu yolda, kendinize güvenmeli, karşınıza çıkabilecek problemlere hazırlıklı olmalısınız. Hata yapabilirsiniz elbette, fakat dönülmez bir hata yapmamaya gayret göstermelisiniz. Kafanızda belli başlı senaryolar olmalı ve her birini sabırla uygulamaya geçirmelisiniz. Her bir senaryodaki başarılı olma ihtimallerinizi gözden geçirmelisiniz. Stratejik düşünme, farklı perspektifleri bir araya getirme ve takım çalışmasıyla güçlendirilebilir. İşbirliği yaparak farklı fikirleri ve görüşleri değerlendirin. Farklı uzmanlık alanlarından insanlarla iletişim kurun ve ortak hedeflere yönelik stratejiler geliştirin. Çalışanlarınız varsa eğer, onlarla sürekli iletişim halinde olun. Bazen sizin göremediğiniz eksikleri başkaları görebilir.
Adım 5: Yeniden Değerlendirme ve Geliştirme
Planınızı uyguladıktan sonra yaptıklarınızı objektif bir şekilde gözden geçirmeli, varsa eksiklerinizi tamamlamalı, yoksa da “nasıl daha iyi olabilir?” Diye kendinize sormalısınız. Stratejik düşünme becerinizi geliştirebilmek için sürekli düşünmeniz ve kendinizi eleştirebilmeniz gerekiyor. Alternatiflerinizi nasıl değerlendirdiniz, hedefinize istediğiniz şekilde ulaşabildiniz mi, uyguladığınız yöntemlerden verim alabildiniz mi, varmak istediğiniz yerde misiniz gibi kendinizi sorgulamanız gerekiyor. Stratejiniz, sizi amacınıza ulaştıramadıysa strateji değişikliğine gitmeniz ve risk değerlendirmesi yapmanız gerekiyor. O durumda, tüm sürece baştan başlamanız gerekebilir. Bütün bunları uygularken sabırlı ve istikrarlı olmanız çok önemli.
Referanslar:
1- https://online.hbs.edu/blog/post/how-to-develop-strategic-thinking-skills
2- https://www.linkedin.com/pulse/6-steps-develop-your-strategic-thinking-skills-pam-didner
